Waarom “in het werk gestort” het tegenovergestelde is van “im Werk gefertigt” en hoe deze valse vriend grote verwarring kan brengen.
Als vervolg op Valse vrienden in de bouw (I), waarin ik het over de tegenstellingen “prefab beton” en “Fertigbeton” had en de verstrekkende gevolgen die deze valse vriend kan hebben, ga ik vandaag in op een andere verbazingwekkende woordgelijkenis in de bouw. Het gaat om het Nederlandse “in het werk gestort” en het Duitse “im Werk gefertigt”.
Op het eerste moment lijkt het een nauwkeurige vertaling maar raar genoeg is het Nederlandse “in het werk gestort” precies het tegenovergestelde van het Duitse “im Werk gefertigt”! Hoe kan dit nou? Zelfs ik trap er soms nog in en moet me ervan weerhouden deze letterlijke vertaling te gebruiken. Het is toch ook te verleidelijk! Maar het Nederlandse “in het werk gestort” betekent “in situ” of “ter plaatse” gestort en gaat dus over beton dat op de bouwplaats gestort wordt. Het vloeibare beton wordt dus ter plaatse in vorm gegoten. Maar het Duitse “im Werk gefertigt” is precies het tegendeel en betekent dat iets “in der Fabrik hergestellt”, dus in de fabriek wordt vervaardigd. Prefab beton wordt dus juist niet “in het werk gestort” maar wel “im Werk gefertigt”! En “Fertigbeton” wordt dus eerst “im Werk hergestellt” (in de betoncentrale gemengd) en daarna op de bouwplaats als “Ortbeton” “in het werk gestort”. Is de verwarring nu kompleet?
“In het werk gestort” moet dus in het Duits met “vor Ort betoniert” vertaald worden. “Het werk” betekent in het Nederlands de bouwplaats (die Baustelle). In het Duits is “das Werk” juist de Fabriek, waar iets vervaardigd wordt.
„Im Werk gefertigte Betonteile werden auf der Baustelle montiert.“ En in het werk gestort beton wordt dus rechtstreeks op de bouwplaats met vers beton gestort. In de fabriek wordt wel prefab beton geproduceerd en deze wordt op de bouwplaats geleverd en daar ingebouwd, maar niet meer gestort.
Dit is een voorbeeld voor haarfijne verschillen in de woorden met tegenovergestelde betekenissen. Een vertaler die niet thuis is in de bouw, heeft daar helemaal geen erg in. Een kleine vertalersfout met verreikende gevolgen. Dit voorbeeld laat het belang van een goede en juiste vertaling zien. En daarvoor heeft u een bouwkundig ervaren vertaler nodig, die ervoor zorgt dat er in de vertaling wel staat wat u bedoelt.